Το Design, είναι ανθρωποκεντρικό: Δημιουργείται από ανθρώπους και απευθύνεται σε ανθρώπους. Μεταφέρει μηνύματα, επηρεάζει την εξέλιξη του πολιτισμού, την κοινωνική αλλαγή, και παίζει κεντρικό ρόλο στην επικοινωνία μεταξύ ανθρώπων με διαφορετικά κοινωνικά χαρακτηριστικά, κουλτούρα, εθνικότητα, θρήσκευμα, ηλικία, φύλο.
Η Ανθρωπολογία, είναι η επιστήμη που προσεγγίζει τον άνθρωπο ολιστικά. Μελετά την πολιτισμική ποικιλομορφία και την κοινωνική διαφορετικότητα: ρόλους, συμπεριφορές, ανάγκες, αξίες. Η ανάγκη για διαπολιτισμική επικοινωνία και εμβάθυνση στη σχέση ανθρώπου- design, οδήγησε τα τελευταία 25 χρόνια, στην ανάπτυξη του κλάδου του Design Anthropology στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση, που υιοθετήθηκε από μεγάλες εταιρίες για τον σχεδιασμό νέων επιτυχημένων προϊόντων στη διεθνή αγορά.
Στη σύγχρονη πολυπολιτισμική κοινωνία, ερχόμαστε συνεχώς σε επαφή με το «διαφορετικό» μέσα από τον τουρισμό, την μετανάστευση, τα media, κλπ., βιώνουμε την παγκοσμιοποίηση στην διακίνηση ιδεών, αντικειμένων, επιχειρήσεων και ανθρώπων και καλούμαστε να επικοινωνήσουμε με «διαφορετικούς κόσμους», κοινωνίες, κουλτούρες. Μέσα σε αυτό το σύνθετο, αλληλένδετο και συνεχώς μεταβαλλόμενο πολιτισμικό-κοινωνικό-οικονομικό περιβάλλον, ο designer χρειάζεται να αναπτύξει την ικανότητα του για διαπολιτισμική επικοινωνία, προκειμένου να είναι αποτελεσματικότερος στο έργο του.
Το σεμινάριο επικεντρώνεται στη σχέση ανθρώπου-design. Δηλαδή, στον συνδυασμό της δημιουργικής σκέψης του designer, με την αναλυτική/ερμηνευτική μεθοδολογία του ανθρωπολόγου, στοχεύοντας στην αποτελεσματική επικοινωνία μεταξύ designer, συνεργατών, εργοδότη, και αποδέκτη/πελάτη/target group, και τελικά, στον σχεδιασμό ενός επιτυχημένου προϊόντος.
Aναλυτικό πρόγραμμα σεμιναρίου
1η συνάντηση
Ανθρωπολογία: Κουλτούρα, Πολιτισμός, Κοινωνία, Ιστορία. Πολιτισμική-κοινωνική ποικιλομορφία και διαφορετικότητα.
Θεματικές ενότητες θεωρίας και έρευνας: Τέχνη, πολιτική, οικονομία, θρησκεία, εθνότητα, φύλο, κοινωνικό status. Πολιτισμική ταυτότητα. Κοινωνικές αξίες και κοινωνικά χαρακτηριστικά.
2η συνάντηση
Άνθρωπος & τέχνη. Υλικός και άυλος πολιτισμός. Η «κοινωνική ζωή των πραγμάτων». Διαχρονικός, παγκόσμιος & κοινωνικός ρόλος του design. Προβιομηχανικό-μεταβιομηχανικό design.
Λειτουργικότητα-Αισθητική-Συμβολισμός. Μήνυμα & επικοινωνία. Λεκτική και μη λεκτική επικοινωνία. Οπτική, ακουστική και σωματική «γλώσσα» (body language). Proxemics. Visual anthropology.
3η συνάντηση
Η «εθνογραφική μέθοδος» της Ανθρωπολογίας: επιτόπια έρευνα και συμμετοχική παρατήρηση. Ολιστική ανθρωπολογική μεθοδολογία στην καταγραφή, ανάλυση, ερμηνεία και αξιοποίηση όλων των στοιχείων στην σχεδιαστική σύνθεση. Προσδιορισμός της «ταυτότητας» του: σχεδιαζόμενου έργου, designer, εργοδότη, πελάτη/target group.
4η συνάντηση
Το «πλαίσιο/περιβάλλον» (context) της έρευνας: Τόπος/χώρος (γεωφυσικό & ανθρωπογενές περιβάλλον). Χρόνος (ιστορία, life history ανθρώπων & πραγμάτων). Κοινωνία (αναλυτικές κατηγορίες).
Παραδείγματα πολιτισμικής διαφορετικότητας: Εθνογραφικά case studies διαφόρων κοινωνιών και πολιτισμικών πρακτικών.
5η συνάντηση
Εφαρμοσμένο design: σχεδιασμός με κοινωνικό προσανατολισμό. Concept, branding και διαπολιτισμική επικοινωνία. «Design Anthropology»: εκπαίδευση & εφαρμογή στην διεθνή αγορά (εταιρίες, προϊόντα, άνθρωποι). Παραδείγματα.
Σύνοψη του σεμιναρίου: Ο designer, συνδυάζει τις ιδέες του με στοιχεία «βγαλμένα» από την πραγματική ζωή, αποκτά αυτογνωσία και επαγγελματική υπευθυνότητα, ερμηνεύει στερεότυπα και μηνύματα μη λεκτικής επικοινωνίας, αποφεύγει «παρεξηγήσεις» στις συνεργασίες, και προχωράει σε σύνθεση, πρόταση και κοινωνική παρέμβαση μέσω του έργου του, συμβάλλοντας έτσι στην πολιτισμική αλλαγή της κοινωνίας με επαγγελματική υπευθυνότητα. Συζήτηση.
Το σεμινάριο θα περιλαμβάνει και την προβολή εικόνων, video, και film σχετικών με το θέμα της εκάστοτε διάλεξης, καθώς και την παρουσίαση case studies από την διεθνή εθνογραφική έρευνα και καταγραφή.