Γιατί ένας νέος οδηγείται στο έγκλημα;
Πώς ένα παιδί καταλήγει στη φυλακή; Πόσο επικίνδυνη είναι η διαταραχή προσωπικότητας;
Ποιες διαταραχές προσωπικότητας εμφανίζουν οι πιο ειδεχθείς εγκληματίες; Μπορούν να συνυπάρχουν περισσότερες από μία διαταραχές;
Πώς μπορούμε να αναγνωρίσουμε μια διαταραχή προσωπικότητας;
Λίγα λόγια για το μάθημα:
Ανήλικοι δράστες
Οι ανήλικοι παραβάτες είναι μια ιδιαίτερη κατηγορία δραστών και η αντιμετώπισή τους από την οικογένεια, την κοινωνία και το δίκαιο είναι ένα από τα πιο ενδιαφέροντα εγκληματολογικά ζητήματα. Οι λόγοι που οδηγούν έναν ανήλικο στο έγκλημα, η προέλευση της βιαιότητας των ανηλίκων και ο τρόπος που ένα ανήλικο θύμα μπορεί να μετατραπεί σε θύτη είναι μόνο μερικά από τα θέματα που θα εξεταστούν. Η ανάλυση/σχηματισμός προφίλ του ανήλικου δράστη, αλλά και ανήλικου θύματος είναι σημαντικό εργαλείο για κάθε συγγραφέα, σεναριογράφο και δημιουργό που επιθυμεί να αποδώσει ρεαλιστικά και σε βάθος την προσωπικότητα και το περιβάλλον μιας παραβατικής φυσιογνωμίας. Το σεμινάριο απευθύνεται, επίσης, σε εκπαιδευτικούς, γονείς, ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς, νομικούς, εγκληματολόγους, φοιτητές και κάθε ενδιαφερόμενο, χωρίς να απαιτείται οποιαδήποτε προηγούμενη γνώση.
Διαταραχές προσωπικότητας
Στο σεμινάριο αυτό θα γνωρίσεις τα διαγνωστικά κριτήρια των διαταραχών προσωπικότητας και τη συσχέτισή τους με τη διάπραξη εγκλημάτων. Οι διαταραχές προσωπικότητας οδηγούν σε συμπεριφορές παρέκκλισης από τις απαιτήσεις του κοινωνικού συνόλου και διάρρηξη προσωπικών κι επαγγελματικών σχέσεων. Θα εξεταστεί η σύνδεση των διαταραχών προσωπικότητας με τη βίαιη συμπεριφορά, την επιθετικότητα και το έγκλημα. Επίσης, θα γνωρίσεις την εγκληματολογία ως επιστημονικό κλάδο που μελετά συστηματικά το εγκληματικό φαινόμενο σε όλες του τις εκφάνσεις και διαδικασίες. Θα κάνεις πρακτική εφαρμογή της θεωρητικής γνώσης με στήσιμο χαρακτήρων δράστη και θύματος, μελέτη εγκλημάτων που συγκλόνισαν την κοινή γνώμη και σχηματισμό του προφίλ των πρωταγωνιστών. Θα συνθέσεις ιστορίες εμπνευσμένες από πραγματικά γεγονότα, αξιοποιώντας τις γνώσεις μεθοδολογίας της εγκληματολογίας για τη δημιουργία ρεαλιστικών περιγραφών, απαραίτητων τόσο στη συγγραφή αστυνομικών μυθιστορημάτων, αλλά και στην παραγωγή αντίστοιχου είδους τηλεοπτικών σειρών – κινηματογραφικών ταινιών. Η μελέτη της εγκληματολογίας, που είναι κλάδος αυτόνομος και διεπιστημονικός , θα γίνει, ως ένα βαθμό, σε συσχετισμό με θέματα ψυχολογίας, κοινωνιολογίας, ανθρωπολογίας, εθνογραφίας, ψυχιατρικής, ποινικού δικαίου κλπ.
Βασικές ενότητες του σεμιναρίου:
Ανήλικοι δράστες
-
Ερμηνεία και προσεγγίσεις της εγκληματικότητας ανηλίκων
-
Διάκριση «παραβατικής» και «αποκλίνουσας» συμπεριφοράς
-
Κοινωνικός έλεγχος: Ο ρόλος της οικογένειας και του σχολείου
-
Το προφίλ του ανήλικου δράστη
-
Έκταση και είδη παραβατικότητας ανηλίκων στην Ελλάδα
-
Παράγοντες που ευνοούν την εκδήλωση βίαιης συμπεριφοράς
-
Η αντιμετώπιση των ανηλίκων – Δικαστική και Σωφρονιστική πολιτική: Οι ιδιαιτερότητες της δίκης των ανηλίκων. Αναμορφωτικά και θεραπευτικά μέτρα. Ο ποινικός σωφρονισμός
-
Δυνατότητες πρόληψης της εγκληματικότητας ανηλίκων
-
Τα εγκλήματα γενετήσιας εκμετάλλευσης ανηλίκων
-
Bullying: Σχολικός και κοινωνικός εκφοβισμός
-
Ενδοοικογενειακή βία, συμμορίες ανηλίκων
-
Case study: Ανάλυση σημαντικών υποθέσεων
Διαταραχές προσωπικότητας
-
Το εγκληματικό φαινόμενο: Ένα δράμα με τρεις πράξεις και τρεις ηθοποιούς. Με ποιους τρόπους απασχολεί την επιστήμη της εγκληματολογίας.
-
Crime Scene: Η σκηνή του εγκλήματος. Διακρίσεις. Η αυτοψία και η αποτύπωση του τόπου του εγκλήματος.
-
Τα βασικά βήματα της εγκληματολογικής έρευνας στον τόπο του εγκλήματος. Ο καταμερισμός εργασίας στη σκηνή του εγκλήματος.
-
Η σκηνοθετημένη σκηνή εγκλήματος.
-
Πως γίνεται η προσέγγιση μιας σκηνής εγκλήματος και ποια λάθη μπορούν να αποπροσανατολίσουν την έρευνα.
-
Μελέτη πραγματικών υποθέσεων, όπου η παράβλεψη λεπτομερειών οδήγησε την έρευνα σε λάθος κατεύθυνση.
-
Τα αποδεικτικά μέσα και οι ενδείξεις. Η συλλογή των ενδείξεων.
-
Η ερμηνευτική αξία των αποδεικτικών στοιχείων. Με ποιον τρόπο πρέπει να εξετάζεται το κάθε αποδεικτικό στοιχείο.
-
Η εγκληματολογία και οι άλλες επιστήμες.
-
Η ανίχνευση ψεύδους στην ποινική διαδικασία. Μικροεκφράσεις και ενδείξεις ψεύδους.
-
Othello Error: Πως τα σημάδια της αλήθειας παρερμηνεύονται και γιατί.
-
Εγκληματολογικές θεωρίες μέσα από ταινίες ορόσημα.
-
Εγκλήματα που συγκλόνισαν τον κόσμο και το πανελλήνιο.
-
Το προφίλ του εγκληματία. Η προσωπικότητα του εγκληματία. Ψυχολογικό προφίλ. Δημιουργία ρεαλιστικών χαρακτήρων.
-
Το σύνδρομο της Στοκχόλμης. Δράστης και θύμα. Πότε το θύμα «αγαπά» τον βασανιστή του.
-
Το σύνδρομο Οθέλλου. Η παθολογική ζήλεια που συνοδεύεται από παρανοϊκές σκέψεις και πράξεις.
-
Σύνδρομο Μινχάουζεν και Σύνδρομο Μινχάουζεν δια αντιπροσώπου.
-
Σύνδρομο Μπόνι και Κλάιντ ή αλλιώς το Σύνδρομο της Υβριστοφιλίας.
-
Το φαινόμενο της απάθειας του παρατηρητή: Φαινόμενο Genovese.
-
Εγκλήματα που παραμένουν ανεξιχνίαστα.
-
Γενική και ειδική πρόληψη.
-
Το νόημα της προσωπικής κράτησης. Η θυματοποίηση του θύτη. Ο στιγματισμός του εγκληματία.
-
Η θανατική ποινή.
-
Body Farms: Τα εξωτερικά εργαστήρια έρευνας της εγκληματολογικής ανθρωπολογίας.
-
Η διαχρονικότητα του εγκληματικού φαινομένου και η εννοιολογική του οριοθέτηση.
-
Άτυπος και επίσημος κοινωνικός έλεγχος. Πως επηρεάζουν τη δημιουργία του ποινικού νόμου και την αναγωγή μιας συμπεριφοράς σε εγκληματική.
-
Η σχετικότητα στη δημιουργία των ποινικών νόμων.
-
Η θεωρία της κοινωνικής σύγκρουσης και η θεωρία της κοινωνικής συναίνεσης
-
Τι είναι οι διαταραχές προσωπικότητας;
-
Ποιες είναι οι διαταραχές προσωπικότητας: Θα εξεταστούν όλες αναλυτικά, με τα διαγνωστικά τους κριτήρια
-
Οι διαταραχές προσωπικότητας στο DSM-IV
-
Η ομαδοποίηση των διαταραχών προσωπικότητας (Clusters)
-
Case Study: Έρευνα και μελέτη πραγματικών περιπτώσεων
-
Παρανοειδής διαταραχή προσωπικότητας
-
Αντικοινωνική διαταραχή προσωπικότητας
-
Μεταιχμιακή (Μεθοριακή) διαταραχή της προσωπικότητας
-
Ναρκισσιστική διαταραχή της προσωπικότητας
-
Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή της προσωπικότητας
-
Επικινδυνότητα
-
Προσεγγίσεις αξιολόγησης κινδύνου
-
Εκτίμηση κινδύνου (Forensic Risk Assessment)
-
Παράγοντες αξιολόγησης κινδύνου (Risk Factors)
-
Διαταραχές προσωπικότητας και επιθετικότητα
-
Διαταραχές προσωπικότητας και χρήση αλκοόλ