Έχοντας κάνει μια πρώτη γνωριμία με την νέα επιστήμη της διορθωτικής άσκησης (4ος/2020), κατόπιν εφαρμογής της, η Αμερικάνικη Ακαδημία Αθλητιατρικής προτάσσει αποδεδειγμένα επιτυχή πρωτόκολλα άσκησης που βελτιώνουν αποτελεσματικά την υγεία ατόμων που ανήκουν σε ‘’ ομάδες ειδικού πληθυσμού ‘’, όπως αναφέρονται στην γλώσσα της επιστήμης της άσκησης.
Οι κυριότερες από αυτές είναι οι νέοι (παιδιά και έφηβοι μεταξύ 5 -18 ετών), οι ηλικιωμένοι (άτομα άνω των 65 ετών), εγκυμονούσες και λοχείες, παχύσαρκοι, διαβητικοί, υπερτασικοί, οι καρδιοπαθείς (στεφανιαία νόσος, συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, περιφερική αρτηριακή νόσος, αθηροσκλήρωση – αρτηριοσκλήρυνση), καρκινοπαθείς, άτομα με οστεοπόρωση και αρθρίτιδα, συνάνθρωποι με ήπια νοητική έκπτωση, σκλήρυνση κατά πλάκας και βέβαια για την αποκατάσταση από τραυματισμούς (επαφής ή μη) και χειρουργεία, η άλλες μυοσκελετικές παθήσεις και δυσλειτουργίες.
Οι βασικές διαφορές των θεραπευτικών πρωτοκόλλων έναντι όχι μόνον των νέων τάσεων και μοδών άσκησης, αλλά ακόμα και των παραδοσιακών προγραμμάτων γυμναστικής, επικεντρώνονται γύρω από τις μεταβλητές προπόνησης, δηλαδή τον τρόπο (στατικά – δυναμικά, με χρήση οργάνων ή μη κ.α.), την συχνότητα (πόσες φορές την εβδομάδα), την ένταση (σε ποια κλίμακα άνω των σφυγμών ηρεμίας) και την διάρκεια του κάθε προγράμματος. Στις μεταβλητές αυτές, συχνά θα υπάρξουν τροποποιήσεις, είτε κατόπιν σύστασης του θεράποντος ιατρού (όπου πάντα και συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει συνεργασία με τον ειδικό της άσκησης), είτε κατόπιν ευρημάτων του ειδικού, μέσα από τα tests στατικής και δυναμικής ευθυγράμμισης του κάθε μελλοντικού ασκούμενου – ασθενή.
Είναι απαραίτητο λοιπόν πριν την σύνταξη ενός προγράμματος άσκησης, πόσο μάλλον θεραπευτικού χαρακτήρα, να προηγείται μια ολοκληρωμένη αξιολόγηση της στάσης και της κίνησης, αξιολόγηση του εύρους κίνησης των αρθρώσεων, αξιολόγηση της δύναμης και της νευρομυικής ικανότητας, θεμέλια πάνω στα οποία ο ασκούμενος – ασθενής θα προχωράει με αξιώσεις για να φτάσει στους στόχους του με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα. Στην αντίθετη περίπτωση, ακόμα και σε ήπιας μορφής άσκηση, θα ενδυναμωθεί τυχόν μυϊκή δυσλειτουργία και σε βαθμό που ίσως να τον απογοητεύσει και να τον αποτρέψει από την συνέχιση του προγράμματος έχοντας μάλιστα μόλις ξεκινήσει.
Επιπλέον διορθωτικές παρεμβάσεις αφορούν την επισήμανση μυϊκών ανισορροπιών, δηλαδή τους βραγχυμένους / επιμηκυμένους (υπερδραστήριοι / υπό-δραστήριοι) μύες, λόγοι για τους οποίους είναι πιθανή η ύπαρξη λανθασμένων προτύπων κίνησης και στάσης. Εδώ, η επαναφορά των φυσικών (σωστών προτύπων) και υγειών τρόπων χρησιμοποίησης του σώματος και γυμναστικής με συνειδητή καθοδήγηση και η δημιουργία σωστών προσαρμογών σταθεροποίησης των αρθρώσεων πριν την έναρξη οποιουδήποτε προγράμματος άσκησης είναι εκ των ων ουκ άνευ. Έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην ενεργοποίηση των εν τω βάθει μυών του πυρήνα (κέντρου) του σώματος, ούτως ώστε να επιτευχθεί αύξηση του εύρους κίνησης της σπονδυλικής στήλης και περιορισμού αυτής εντός ασφαλών ορίων. Επίσης επιτυγχάνεται η αύξηση σταθερότητας, λειτουργικής ικανότητας, δύναμης, σωματικής σύστασης, ευλυγισίας και ευθυγράμμισης του σώματος. Ανατροφοδότηση από τον ασκούμενο και υποστηρικτική διατροφή, ολοκληρώνουν μια επιτυχημένη διαδικασία που θα επιφέρει σημαντικές αλλαγές στην υγεία του και στην καθημερινότητά του.
Σαν επίλογος, από το αρχαίο ελληνικό « ευ ζην » , μέχρι και το πρόσφατο DALY metric (Disability Adjusted Life Years) του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ενός δείκτη που ισοδυναμεί με τον συνολικό αριθμό ετών υγιούς ζωής τα οποία χάνονται εξαιτίας ασθένειας, αναπηρίας ή και θανάτου, καταλήγουμε στην ρήση του Ιπποκράτη « Κάλλιον το προλαμβάνειν ή το θεραπεύειν ». Τα νέα πρωτόκολλα θεραπευτικής άσκησης, προσαρμοσμένα ανάλογα στις ανάγκες και τις δυνατότητες του κάθε ατόμου, είναι η καλύτερη μέθοδος διατήρησης μιας καλής υγείας και πρόληψης παθήσεων που επιφέρει ο σύγχρονος τρόπος ζωής και η ηλικία. Στις προηγμένες χώρες του εξωτερικού η άσκηση συνταγογραφείται και η γνώση πως η κάθε γυμναστική πρέπει να είναι εξατομικευμένη υπάρχει στην παιδεία τους. Το δε κόστος ατομικών συνεδριών με έναν ειδικό άσκησης, (αναφέρομαι και για τους Έλληνες ειδικούς) είναι ελάχιστο σε σχέση με τα οφέλη στην συνολικότερη υγεία και εικόνα του ανθρώπου.